تغذیه مادر برای زردی نوزاد چگونه باید باشد؟

تغذیه مادر برای زردی نوزاد چیست؟ آیا تغذیه مادر در زردی نوزاد تاثیر دارد؟ این سوالات از مهم‌ترین دغدغه‌های والدین در زمان بروز زردی نوزاد است. همانطور که می‌دانیم طبع سرد شیر مادر موجب درمان زردی نوزاد در درجات خفیف می‌باشد؛ از طرفی مادران هر آنچه در طول شبانه روز می‌خورند، در عصاره‌ی شیرشان نمایان می‌شود.

بنابراین می‌توان نتیجه گرفت بهتر است تغذیه مادر در زمان زردی نوزاد، شامل میوه‌ها و مواد غذایی با طبع سرد باشد تا تاثیرات مثبت آن در روند دفع بیلی روبین از بدن نوزاد مشهود باشد. در این مقاله قصد داریم تاثیر تغذیه مادر در زمان زردی نوزاد را، مورد پایش و بررسی قرار دهیم و با شناسایی مواد غذایی مفید برای زردی نوزاد، در درمان این بیماری موثر عمل کنیم. لطفا تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.

برای اجاره دستگاه زردی نوزاد در تهران می‌توانید با شماره 09351010095 تماس حاصل نموده و اطلاعات بیشتر را از کارشناسان ما دریافت کنید.

اهمیت تغذیه مادر در زردی نوزاد

درمان زردی نوزاد به کمک تغذیه‌ی مادر یکی از روش‌های درمان خانگی زردی نوزاد محسوب می‌شود؛ در واقع اگر زردی نوزاد خفیف و علائم آن ناچیز باشد، امکان درمان آن در منزل و با استفاده از تغذیه و شیر مادر میسر است. اهمیت تغذیه مادر شیرده برای زردی نوزاد از آنجایی محرز است که با تغذیه‌‌ی نوزاد از شیر او، تمامی عناصر غذایی مختلف در ترکیبات شیر به وی منتقل می‌شود؛ بنابراین پزشکان هیچ گاه رابطه‌ی زردی نوزاد و تغذیه مادر را بی‌اهمیت نمی‌شمرند.

این در حالی است که برخی محققان معتقدند که هیچ مدرکی وجود ندارد که نشان دهد غذای مصرف شده توسط مادر شیرده، موجب زردی نوزاد یا جلوگیری از زردی در نوزاد می‌شود. با این وجود لازم است بپرسیم تاثیر تغذیه مادر بر زردی نوزاد چیست؟ تغذیه مادر برای درمان زردی نوزاد چگونه باید باشد؟ در ادامه به غذاهای مفید برای زردی نوزاد که لازم است در تغذیه‌ی مادران شیرده گنجانده شود، اشاره می‌کنیم.

تاثیر شیردهی مادر در درمان زردی نوزاد

علائم زردی نوزاد معمولا 2 تا 3 روز پس از تولد ایجاد شده و می‌توان گفت در صورتی که بیماری شدید نباشد؛ با تکامل اندام کبد و با رسیدن نوزاد به سن 14 روزگی، بیماری زردی فیزیولوژیک نوزاد بدون نیاز به درمان دارویی خاصی برطرف خواهد شد. در این شرایط معمولا با مشورت پزشک متخصص مراقبت‌ها و درمان‌های خانگی برای کنترل علائم بیماری لحاظ می‌شود؛ که یکی از این روش‌ها اصول تغذیه مادر در دوران زردی نوزاد است.

پبشنهاد می‌کنم این مطلب را مطالعه کنید: علل بروز زردی و انواع مختلف آن

در این بین شیردهی منظم به نوزاد می‌تواند یکی از موثرترین روش‌های درمان زردی نوزاد است که در منزل می‌توان انجام داد. برای جبران نارسایی کبد نوزاد، کمک به دفع بیلی روبین و هیدراته نگه داشتن بدن وی، باید حداقل 8 تا 12 بار در چند روز ابتدایی پس از تولد، به نوزاد خود شیر دهید. در صورتی که شیر مادر کم باشد، با نظر پزشک متخصص، می‌توان در دفعات کم از شیر خشک استفاده کنید.

نکته‌ی مهمی که در این باره باید به آن اشاره کرد، این است که مصرف برخی مواد غذایی و میوه‌ها موجب افزایش شیر مادر و افزایش طبع سرد آن می‌شوند. همانطور که می‌دانیم طبع شیر سرد است؛ بنابراین با شیردهی مکرر و منظم به نوزاد، دفع او از طریق ادرار و مدفوع نیز بیش‌تر خواهد شد. با تداوم این شرایط شاهد کاهش علائم زردی، دفع بیلی روبین اضافی خون و درمان زردی در بدن نوزاد خواهیم بود.

پیشنهاد می‌کنم این مطلب را مطالعه کنید: درمان زردی نوزاد

 

تغذیه مادر برای زردی نوزاد

وظیفه اصلی کبد حذف سموم از بدن و همچنین سلول‌های آسیب دیده خون است. هنگامی که این فرآیند قطع می شود، یک ماده زائد به نام بیلی روبین شروع به تجمع می‌کن که می‌تواند منجر به بروز زردی شود. در مقابل یک رژیم غذایی سالم و متعادل می‌تواند به کبد در درمان زردی کمک کند. یکی از مهم‌ترین نکاتی که درباره‌ کیفیت تغذیه مادر برای زردی نوزاد مطرح می‌شود، این است که مادران شیرده باید از غذاهای سردی و معتدل استفاده کند و در عوض از مصرف مواد غذایی با طبع گرمی پرهیز نمایند.

در سایت Medicover Hospital به برخی از مواد غذایی مفید برای زردی نوزاد اشاره شده است که در ادامه به بیان آن می‌پردازیم. غذاها و نوشیدنی‌های مصرفی برای بیماران مبتلا به زردی به شدت آن و شرایط پزشکی زمینه‌ای بیمار بستگی دارد که در ادامه به آن می‌پردازیم.

آب

نوشیدن آب کافی به میزان حداقل دو لیتر در روز موجب بهبود عملکرد کبد و علائم زردی می‌شود. بهتر است روزی حداقل 8 لیوان آب بنوشید؛ چرا که این امر موجب دفع راحت و سریع بیلی روبین از بدن می‌شود. با این حال در نظر داشته باشید که نیاز روزانه به این میزان آب کاملا فردی است. در صورت تمایل می‌توانید یک قاشق چای خوری لیموترش تازه یا آب انگور به آب اضافه کنید؛ زیرا مقدار بیشتری از آنتی اکسیدان‌ را برای کبد فراهم می‌کنند.

سبزیجات تازه

رژیم غذایی سالم پر از سبزیجات برگ سبز می‌تواند به جلوگیری از زردی کمک کند چرا که حاوی آنتی اکسیدان و مواد مغذی مفید برای کبد هستند و برای محافظت از آن مفیدند. سبزیجاتی مانند چلیپایی، کلم بروکلی، هویج، کلم پیچ و اسفناج حاوی ویتامین‌های گروه A و C بوده و برای بهبود علائم زردی نوزاد موثرند. لازم به ذکر است فیبر موجود در آن‌ها به خروج صفرا و بیلی روبین از کبد کمک کرده و به هضم غذا نیز کمک می‌کنند. گوجه، سیب زمینی شیرین، سیر، زنجبیل، چغندر، سبزی کولارد و اسفناج از سایر سبزیجات مفید برای کبد می‌باشند. همچنین سبزیجات تار تار حاوی ویتامین K هستند و به کاهش زردی نوزاد کمک می‌‌کنند.

میوه ها

طبق تحقیقات صورت گرفته مصرف میوه‌هایی با طبع سرد و طعم ترش که حاوی ویتامین C هستند، در تغذیه مادران شیرده جهت درمان و رفع علائم زردی در نوزادان موثر است. خیار، نارنگی، لیمو ترش، سیب سبز و هندوانه از جمله میوه‌های مناسب جهت تغذیه‌ی مادر در این دوران می‌باشند. همچنین مرکباتی مانند پرتقال از تولید بیلی روبین جلوگیری می‌کنند و در ترکیبات موجود در آن‌ها، آنتی اکسیدان‌هایی موجود است که فرآیند سم زدایی و پاکسازی کبد را انجام می‌دهند و از این طریق می‌توانند به جلوگیری از زردی کمک کنند.

به طور منظم سیب، گلابی، انگور و آناناس را در رژیم غذایی خود بگنجانید. میوه‌هایی همچون انار و آلبالو و هندوانه خاصیت خون سازی و تصفیه‌ی خون را دارند و این نکته نهایتا در فرآیند کمک به رفع زردی در نوزاد کمک کننده است. همچنین آب نارگیل و آب جو به دفع سموم از بدن شما کمک می‌کند؛ نارگیل منبع کامل اسید آمینه است و به پاکسازی کبد کمک می‌کند. توصیه می‌شود در این دوران از شیر نارگیل به جای شیر گاو استفاده کنید.  زغال اخته، بلوبری، کدو حلوایی و آووکادو از سایر میوه‌هایی هستند که در درمان زردی می‌توانند موثر عمل کنند.

 

پیشنهاد می‌کنم این مطلب را مطالعه کنید: 10 تا از میوه‌های مفید برای زردی نوزاد 

 

غلات

غلات سرشار از مواد مغذی مناسب برای کبد بوده و حاوی آنتی اکسیدان و مواد معدنی می باشند؛ برخی از آن‌ها همچون گندم، جو، ذرت، برنج و بلغور منبع غنی از فیبر هستند و به تجزیه‌ی مواد غذایی و دفع راحت سموم از بدن کمک می‌کنند. غلات سرشار از بتاگلوکان بوده و بر روی بهبود عملکرد کبد بسیار تاثیرگذارند. 

مکمل‌های غذایی

با توجه به حساسیت فراوان دوران شیردهی در رابطه با مکمل‌های غذایی باید قبل از مصرف آن با پزشک متخصص مشورت کنید. مولتی ویتامین یکی از مکمل‌های غذایی است که مصرف آن می‌تواند در تامین نیازهای روزانه‌ و انواع مواد معدنی به منظور ارتقای سلامت و بهبود عملکرد کبد موثر باشد. همچنین مصرف منیزیم و ویتامین D در دوران شیردهی بسیار مهم و حیاتی است.

همچنین مصرف مکمل‌های پروبیوتیک به بهبود و رفع سریع علائم زردی در نوزادان کمک می‌کند؛ پروبیوتیک‌ها موجب کاهش میزان بیلی روبین اضافی شده و به دفع سریع آن از بدن کمک می‌کند. گنجاندن ورزش منظم و خواب کافی نیز می‌تواند اثرات یک رژیم غذایی سالم را افزایش دهد.

آجیل و حبوبات

آجیل و حبوبات سرشار از آنتی اکسیدان‌، ویتامین E و اسید فنولیک هستند؛ همچنین فیبر و چربی‌های سالم موجود در آن‌ها به عملکرد صحیح کبد کمک می‌کند.

قهوه و چای

قهوه و دمنوش‌های گیاهی سرشار از آنتی اکسیدان هستند و به هضم کمک می کنند؛ در واقع قهوه ، خطر ابتلا به سرطان و فیبروز کبد را کاهش می دهد.

رژیم غذایی مضر در زمان زردی نوزاد

در مقابل غذاهای مفید برای درمان زردی نوزاد، انواع خاصی از مواد غذایی وجود دارند که برای کبد و سیستم گوارشی سنگین می‌باشند؛ بنابراین بهتر است در دوران زردی نوزاد از مصرف آن‌ها خودداری شود. در عوض باید رژیم غذایی با خاصیت هضم آسان و موثر در بهبود عملکرد کبد را برای بهبود کیفیت شیر مادر بگنجانید؛ در ادامه به مهم‌ترین غذاهای مضر در زمان زردی نوزاد اشاره می‌کنیم:

 

پیشنهاد می‌کنم این مطلب را مطالعه کنید: 10 تا از غذاهای مضر برای زردی نوزاد

غذاهای تند و شور

رژیم غذایی پر نمک می‌تواند موجب آسیب کبد شود؛ بنابراین برای کاهش سدیم در این شرایط باید از مصرف غذاهای فرآوری و کنسرو شده خودداری کرد. در دوران شیردهی همواره بر لزوم پرهیز از غذاهای سرخ شده، تند، شور و یا مشخصا غذاهایی مانند کباب، فست فود، سس‌های تند که حاوی چربی‌های اشباع شده، ادویه و نمک زیاد است، تاکید می‌شود. این غذاها، طعم‌ها و ادویه‌ها بر روی طعم شیر مادر تاثیر می‌گذارند؛. همچنین بادمجان و غذاهایی همچون کله پاچه، موجب تشدید علائم زردی شده و مصرف آن‌ها توصیه نمی‌شود.

غذا و نوشیدنی‌های پر قند

شکر تصفیه شده و سایر اشکال فرآوری شده‌ی آن، همگی می‌‌توانند به تجمع چربی کبد کمک کنند؛ بنابراین لازم است برای بهبود عملکرد کبد، مصرف بیش از حد قند را کاهش دهید. قند زیاد موجب افزایش فعالیت کبد برای هضم آن می‌شود. مقادیر بیش از حد کافئین و قند می‌تواند بر کبد شما تاثیر گذاشته و موجب زردی شود؛ بهتر است در رژیم غذایی خود میوه یا ماست کم‌چرب را جایگزین کنید. همچنین توصیه می‌شود مصرف نوشابه و سایر نوشیدنی‌های حاوی کافئین یا شیرین کننده‌های مصنوعی را محدود شود.

نوشیدنی‌های الکلی

امروزه اثرات مخرب مصرف الکل و نوشیدنی‌های الکلی بر روی ساختار و عملکرد کبد خصوصا در زمان شیردهی به نوزاد، بر کسی پوشیده نیست. توصیه می‌شود تا زمانی که زردی به طور کامل از بین نرفته است؛ از مصرف الکل خودداری کنید زیرا برای کبد بسیار خطرناک است و می‌تواند به آن آسیب بیشتری وارد کند.

غذاهای چرب

در صورت امکان غذاهای کامل بخورید و مصرف گوشت‌های چرب را محدود کنید. مصرف غذاهای سرخ شده و پرچرب باید در حد اعتدال باشد. همچنین توصیه می‌شود از مصرف چربی‌های کاملاً اشباع مانند چربی‌های موجود در لبنیات و گوشت اجتناب شود.؛ چرا که پردازش آن‌ها برای کبد دشوارتر از چربی‌های غیراشباع است.

میوه‌ها و مواد غذایی با طبع گرم

همواره باید در نظر داشته باشید مادران شیرده باید از خوردن میوه‌ها و مواد غذایی با طبع گرم خودداری کنند. در عوض مصرف میوه‌ها با طبیعت سرد و مواد غذایی معتدل را می‌توان در رژیم غذایی وی گنجاند. رژیم غذایی سرشار از گوشت باعث اختلال در سیستم گوارش شما می‌شود، بنابراین توانایی بدن شما برای حذف سموم کاهش خواهد یافت.

ماست نیز از جمله مواد غذایی با طبع سرد است و با متعادل نگه داشتن طبع مادر می‌تواند به رفع زردی نوزاد کمک کند. سایر مواد غذایی مانند چای، ماهی، دوغ و شیر بز طبع سرد دارند. غذاهایی مانند فرنی، شیر برنج، کشک بادمجان، موز، عدس و کاسنی از غذاهای معتدل بوده و در رژیم غذایی مادر می‌توانند گنجانده شوند.

مواد غذایی مانند کاچی، گوشت بوقلمون، بادام زمینی، بادام کوهی، توت، کنجد، گلاب، بادمجان، پسته، آبگوشت، عسل و تخم‌مرغ بهتر است توسط مادران شیرده مصرف نشوند.

نتیجه گیری

در این مقاله به اهمیت تغذیه‌ی مادر در زمان زردی نوزاد پرداختیم و دانستیم چگونه می‌توان با رعایت رژیم غذایی مطلوب، موجب افزایش کیفیت شیر مادر شد. به خاطر داشته باشید عوامل مختلفی همچون تغذیه، شدت زردی و وضعیت بدن کودک در اینکه زردی نوزاد چقدر طول می‌کشد، تاثیر دارند. همچنین فراموش نکنید که شیردهی مطلوب و مداوم به نوزاد، اصلی‌ترین فاکتور جهت رفع زردی و بهبودی زودهنگام او می‌باشد. در صورتی که زردی نوزاد بیش از 2 هفته به طول انجامید؛ به پزشک مراجعه کرده تا آزمایشات لازم در خصوص بررسی فاکتورهای علت زردی نوزاد انجام شوند.