کنار رفتن چشم بند فتوتراپی؛ از عوارض تا پیشگیری

کنار رفتن چشم بند فتوتراپی نوزاد در دستگاه زردی و در شرایطی که تحت درمان قرار گرفته است، از دغدغه‌های والدین می‌تواند باشد. همانطور که می‌دانیم کارکرد دستگاه‌های زردی نوزاد با اشعه‌ی ماورا بنفش بوده و در شرایطی که نوزاد از چشم بند فتوتراپی استفاده نکرده باشد؛ می‌تواند موجب عوارض جبران ناپذیری در او پدیدار شود.در این مقاله قصد داریم در رابطه با کنار رفتن چشم بند فتوتراپی نوزاد در دستگاه زردی و عوارض احتمالی آن صحبت کنیم؛ لطفا تا انتهای مقاله همراه ما باشید.

 

برای اجاره‌ی دستگاه زردی نوزاد در تهران می‌توانید با متخصصان و کارشناسان تهران زردی با شماره‌ی 09351010095 تماس حاصل فرمایید.

تاثیر نور دستگاه زردی بر نوزاد

زردی یک بیماری شایع در نوزادان است که اغلب پوست و سفیدی چشم آن‌ها به دلیل افزایش سطح بیلی روبین در خون، زرد رنگ می‌شود؛ این ماده در هنگام تجزیه‌ی گلبول‌های قرمز خون تولید شده و با تجمع آن باعث عوارض زیادی در نوزادان به وجود می‌آید. کبد نوزادان تازه متولد شده به دلیل اینکه هنوز نارس است، قابلیت پاکسازی بیلی روبین از خون و دفع آن را ندارد؛ در این شرایط به کمک دستگاه زردی نوزاد و فرآیند فتوتراپی (نور درمانی)، نوزاد در معرض نور فلورسنت دستگاه، و تابش طول موج‌های خاص قرار می‌گیرد که به تجزیه بیلی روبین خون کمک می‌کند.

 

پیشنهاد می‌کنم این مطلب را مطالعه کنید: علل بروز زردی نوزاد و انواع مختلف آن

 

نور دستگاه‌های فتوتراپی از لامپ فلورسنت تامین شده و طول موج مخصوص و به نسبت بالایی دارند؛ این طول موج با عبور از پوست نوزاد بر بیلی روبین خون نوزاد تاثیر گذاشته و موجب تغییر ساختار و دفع بیلی روبین از طریق ادرار و مدفوع می‌گردد.

 

پیشنهاد می‌کنم این مطلب را مطالعه کنید: انواع دستگاه زردی نوزاد

 

استفاده از دستگاه زردی نوزاد (فتوتراپی) خطری ندارد؛ اما باید در حین استفاده از دستگاه نکات مراقبتی را رعایت کنید تا نوزاد از عوارض دستگاه در امان باشد. برخی از عوارض استفاده از دستگاه زردی می‌تواند شامل آسیب به چشمان نوزاد، آسیب به اندام‌های تناسلی نوزاد، کم آبی بدن نوزاد، افزایش دمای بدن نوزاد و غیره باشد؛ که در بیش‌تر مواقع این عوارض با درمان به موقع برطرف می‌شود. بنابراین برای جلوگیری از عوارض دستگاه فتوتراپی برای چشم و اندام های حساس، حتما باید از چشم‌بند و پوشک برای نوزاد خوابیده در زیر نور دستگاه زردی استفاده کرد.

 

پیشنهاد می‌کنم این مطلب را مطالعه کنید: عوارض استفاده از دستگاه زردی نوزاد

ویژگی های چشم بند فتوتراپی

چشم بندهای فتوتراپی بسیار نرم و سبک هستند و لازم است هنگام خرید به نوع متریال آن دقت شود؛ در غیر این صورت به سر و چشم نوزاد آسیب خواهد رساند. این محصول به صورتی طراحی شده است که چشمان نوزاد را کاملا پوشش می‌دهد و موجب جلوگیری از نفوذ نور به داخل چشم نوزاد و تحریک شبکیه خواهد شد

چشم بندها در حالت عادی و استاندارد دارای یک لایه محافظ هستند که داخلی‌ترین لایه‌ی چشم بند را تشکیل می‌دهند. وظیفه‌ی این لایه محافظ این است که از ورود کوچکترین نوری به چشم جلوگیری می‌کند. معمولا لایه‌ی خارجی چشم بند فتوتراپی نوزاد از پنبه ساخته می‌شود تا مانع از تحریک پوست اطراف چشم نوزاد شود؛ همچنین از بروز عفونت به دلیل تجمع گرما جلوگیری می‌کند.چشم بندها معمولا دارای دو کش هستند که یکی از روی گوش‌ها به پشت سر و دیگری به روی سر نوزاد فیکس می‌شود.

چشم بند فتوتراپی قیمت مناسبی داشته و در بسته‌بندی‌های استریل به بازار عرضه شده و با تهیه‌ی انواع یکبار مصرف آن، چند ساعت یکبار آن را تعویض و با این کار از بروز مشکلات بعدی جلوگیری کنید.

 علت کنار رفتن چشم بند فتوتراپی

در برخی موارد دیده شده چشم بند فتوتراپی نوزادی که زیر دستگاه زردی است، از روی چشمان او کنار می‌رود؛ این اتفاق می‌تواند به دلایل مختلفی رخ دهد که در این قسمت به آن اشاره می‌کنیم:

اندازه نامناسب چشم بند	چشم بند خیلی بزرگ یا خیلی کوچک ممکن است موجب کنار رفتن آن از روی چشمان نوزاد شود.
فعالیت و تکان خوردن نوزاد	نوزادان ممکن است در هنگام فتوتراپی یا در حین خواب دست و پا زده و چشم بند خود را کنار بزند.
مواد حساسیت‌زا چشم بند	برخی از مواد موجود در ساختار چشم بند می‌تواند موجب حساسیت و خارش چشم نوزاد شوند؛ بنابراین چشم نوزاد تحریک شده و ممکن است نوزاد در این شرایط آن را  کنار بزند.

در صورتی که چشم بند نوزاد از روی چشمان او کنار رفت، باید بلافاصله جلوی چشمان او را گرفته و سپس چشم بند را دوباره روی چشمان او قرار دهید یا چشم بند نوزاد تعویض کنید.

عوارض کنار رفتن چشم بند فتوتراپی

همانطور که قبلا گفتیم برای محافظت از چشمان نوزاد در برابر اشعه‌ی دستگاه فتوتراپی، از چشم بند مخصوص فتوتراپی استفاده می‌شود؛ اما بعضا دیده شده در برخی شرایط، چشم بند نوزاد کنار می‌رود و چشمان او در معرض مستقیم نور قرار می‌گیرد. باید در نظر داشته باشید استفاده از دستگاه زردی نوزاد نیازمند رعایت یکسری نکات خاص است و باید حتماً مورد توجه قرار بگیرند. برای قرار دادن نوزاد درون دستگاه فتوتراپی، باید تمامی نواحی بدن نوزاد بدون پوشش و برهنه باشد، اما پوشاندن چشم‌ها و ناحیه تناسلی نوزاد ضروری است.

لامپ‌های فلورسنت موجود در دستگاه زردی نوزاد نور را با طول موج خاصی تولید و ساطع می‌کند که با عبور از پوست، موجب تجزیه‌ی راحت بیلی روبین می‌شود؛ این نور برای نواحی حساس نوزاد مانند چشم و ناحیه‌ی تناسلی مضر است. از این رو برای درمان زردی نوزاد با دستگاه فتوتراپی، نواحی مذکور را باید با چشم بند مخصوص و پوشک بپوشانید.

مسئله‌ی دیگری که در اینجا مطرح است، مدت زمان برخورد نور با چشم نوزاد است. اگر این مدت زمان در کمتر از 3 دقیقه باشد و والدین سریعا متوجه کنار رفتن چشم بند شده باشند، احتمال آسیب به چشم نوزاد کم خواهد بود. در صورتی که چشم نوزاد به مدت طولانی در معرض تابش نور دستگاه فتوتراپی قرار گرفته باشد، احتمال آسیب بالاتر خواهد بود.

قرار گرفتن مستقیم چشمان نوزاد در معرض نور فلورسنت موجب مشکلات جدی، آسیب به شبکیه چشم نوزاد و اختلال در بینایی می‌شود. قرمزی و آبریزش چشم و حساسیت نوزاد برخی از عوارضی هستند که بعضا دیده شده است؛ ضمنا لازم است در صورت مشاهده هر یک از این علائم، سریعاً به پزشک متخصص مراجعه کنید.

راهکارهای پیشگیری از کنار رفتن چشم بند فتوتراپی

بنا به نقد از سایت NIH، برای پیشگیری از کنار رفتن چشم بند فتوتراپی حین استفاده از دستگاه زردی، می‌توانید اقدامات زیر را انجام دهید:

• استفاده از چشم بند مناسب: چشم بند باید به اندازه‌ی سر نوزاد باشد و از نوع نرم و ضد حساسیت آن استفاده شود. چشم بند باید در اندازه‌ و سایز مناسب باشد؛ تا چشمان نوزاد را کاملاً بپوشاند و در جای خود محکم قرار بگیرد.

• درست قرار دادن چشم بند روی سر نوزاد: طرز بستن چشم بند نوزاد در دستگاه زردی باید محکم باشد تا مانع از کنار رفتن آن شود. آن را به گونه‌ای تنظیم کنید که کاملاً چشمان نوزاد و قسمتی از بینی و گونه‌های او را بپوشاند.

• بازی کردن با نوزاد خود: با نوزاد زیر دستگاه زردی بازی کنید چرا که می‌تواند او را سرگرم کند و از بی‌قراری او جلوگیری کند.

• اجاره دستگاه زردی با لامپ ال ای دی: هنگام استفاده از این دستگاه‌های فتوتراپی تونل مانند، بدن نوزاد درون محفظه‌ی تونلی قرار گرفته و سر نوزاد بیرون از آن است؛ بنابراین هیچ نوری به سر و چشمان نوزاد برخورد نخواهد کرد.

• مشورت با پزشک متخصص: اگر چشم بند نوزاد به طور مداوم کنار می‌رود، با پزشک صحبت کنید تا راهکارهای دیگری را برای محافظت از چشمان نوزاد در نظر گرفته شود.

4 نکته مهم

• به منظور جلوگیری از ترشحات چشمی، ریزش اشک و زخم قرنیه، هر ۴ ساعت یک بار چشم بند نوزاد تعویض شود.
• مطمئن شوید که چشم بند روی بینی نوزاد قرار نگیرد؛ زیرا ممکن است مانع از تنفس درست او شود.
• قبل از استفاده از چشم بند، از اندازه مناسب آن برای نوزاد، بسته بودن چشمان وی و استحکام چشم بند مطمئن شوید.
• هنگام تغذیه‌ی نوزاد از شیر مادر، چشم بند برداشته شود؛ این امر در برقراری ارتباط چشمی بین آن‌ها ضروری است.

کلام آخر

فتوتراپی یک درمان بسیار راحت است و می‌توان از آن در منزل و بدون آن که نیاز به مراجعه به بیمارستان باشد، استفاده کرد؛ با این حال ممکن است حین اعمال این روش با کنار رفتن چشم بند فتوتراپی، عوارضی شامل حال نوزاد درون دستگاه زردی باشد.  در این مواقع لازم است متناسب با عوارض رخ داده، اقدامات لازم جهت درمان و مشورت با پزشک متخصص صورت گیرد.